Του Θανάση Κ.
Υπάρχουν δύο «θεωρίες» στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της Τουρκίας:
- Σύμφωνα με την πρώτη θεωρία, η Τουρκία είναι «πολύ δυνατή» για να της πάμε κόντρα . Είναι πολύ πιο «σημαντική» γεωπολιτικά για τη Δύση, είναι πολύ πιο «οικονομικά ισχυρή», είναι πολύ πιο εξοπλισμένη από την Ελλάδα, άρα η μόνη «σωτηρία» για την Ελλάδα δεν… συνθηκολογεί με την Τουρκία!
Ελπίζοντας ότι με την παρέμβαση της Δύσης, ίσως γλιτώσουμε χωρίς να χάσουμε τα πάντα – κι ίσως καταφέρουμε να μην χάσουμε κι άλλα στη συνέχεια.
Η άποψη αυτή έχει ήδη αποδεχθεί τη “Γαλάζια Πατρίδα” του Ερντογάν, απλώς δεν μας έχει πει ακόμα… - Η άλλη άποψη ξεκινά από την ακριβώς αντίθετη παραδοχή: Ότι δηλαδή, η Τουρκία είναι πολύ “αδύναμη” και πολύ “ετοιμόρροπη” . Η λίρα καταρρέει, η χώρα βρίσκεται στα όρια της χρεοκοπίας, βαθιά διχασμένη στο εσωτερικό της και με αβέβαιο μέλλον. Οπότε στην κατάσταση που βρίσκεται δεν έχει περιθώριο να πραγματοποιήσει καμία από τις απειλές της. Για να επιβιώσει χρειάζεται την άμεση στήριξη της Δύσης.
Αν παραχωρήσουμε κάποιο μέρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας στην Τουρκία, θα μπορέσουμε να κάνουμε τη στήριξη της Δύσης και τις εγγυήσεις της Δύσης, οπότε θα έχουμε “εξουδετερώσει” την τουρκική απειλή σε βάρος μας. Και θα έχουμε διασφαλίσει τη «δυτική επιρροή» στην Τουρκία.
Η άποψη αυτή θεωρεί ότι η «Γαλάζια Πατρίδα» (και η ελληνική βοήθεια στην επίτευξή της) είναι για τη «σωτηρία» της Τουρκίας και για τη σταθεροποίηση της περιοχής μας υπό τη «δυτική επιρροή»…
δύο διαφορετικές – αντιδιαμετρικές μεταξύ τους – διαπιστώσεις για την Τουρκία:
Η πρώτη, ότι η Τουρκία είναι “πανίσχυρη”, η δεύτερη ότι η Τουρκία “όπου να ‘ναι καταρρέει”!
Αλλά οδηγούνται στο ίδιο πολιτικό συμπέρασμα:
Ότι η Ελλάδα οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να «συνθηκολογήσει» με την Τουρκία και να παραχωρήσει τα δικά της κυριαρχικά δικαιώματα!
Δύο διαφορετικές διαπιστώσεις οδηγούν στο ίδιο ακριβώς συμπέρασμα!
Η αποθέωση του παραλογισμού…
Ή, αν προτιμάτε,
Προσπαθούν να σύρουν την κοινή γνώμη της Ελλάδας και την πολιτική τάξη της χώρας, στο συμπέρασμα ότι η συνθήκη με την Τουρκία είναι «αναπόφευκτη»…
Κι ότι είναι, λέει, προς το συμφέρον μας ακόμα…!
Ποιά από τις δύο αυτές “θεωρίες” είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα;
Το περίεργο είναι ότι και οι δύο έχουν στοιχεία «ρεαλισμού».
- Πράγματι, η Τουρκία πέτυχε πολύ μεγάλη αναβάθμιση της παραγωγικής της βάσης την τελευταία 20ετία.
Και είναι επίσης αλήθεια, από την άλλη πλευρά, ότι δημοσιονομικά βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεοκοπίας! - Πράγματι η Τουρκία αναβάθμισε τη στρατιωτική της δύναμη και την επιχειρησιακή της ετοιμότητα.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, επεκτάθηκε πολύ και άνοιξε πολλά “μέτωπα”. - Πράγματι απέκτησε drones, πυραυλικά συστήματα και ελικοπτεροφόρο…
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, έμεινε πολύ πίσω σε μαχητικά… - Πράγματι, κάνει μεγάλα διπλωματικά ανοίγματα και προσπαθεί να παίξει όλο και σημαντικότερους ρόλους ως «περιφερειακή υπερδύναμη».
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, όλο και περισσότερο υποβαθμίζει τις παραδοσιακές σχέσεις της με τη Δύση. Και προσεγγίζει Ρωσία και Κίνα όλο και περισσότερο.
Η ίδια η Τουρκία ζει τους κραδασμούς μιας τριπλής μετάβασης:
Προσπαθεί να αλλάξει κατηγορία ως χώρα,
να αλλάξει θέση στους γεωπολιτικούς συσχετισμούς
και να αλλάξει διεθνή ρόλο.
Σε έναν κόσμο που επίσης αλλάζει δραματικά.
- Από το «προπύργιο» της Δύσης στη Μέση Ανατολή, προσπαθεί να γίνει αυτόνομη περιφερειακή δύναμη στην Ασία. Σε μιαν Ασία που συνασπίζεται όλο και περισσότερο εναντίον της Δυτικής επιρροής.
- Από μια χώρα που βρίσκεται στις παρυφές της Ευρώπης και προσπάθησε να ενταχθεί στην ΕΕ, μετατρέπεται σε μια “Ευρασιατική δύναμη” που φιλοδοξεί να ασκήσει τη δική της επιρροή, πράγμα που τη φέρνει σε όλο και μεγαλύτερες προσδοκίες με δυτικές ή φιλοδυτικές χώρες και τη ρυμουλκεί σε όλο και πιο συνεργατική τροχιά με τις ασιατικές δυνάμεις.
- Από μια εξαρτημένη από τις δυτικές αγορές για τις εξαγωγές της και από δυτικά κεφάλαια (τις εγχώριες παραγωγικές επενδύσεις), προσπαθεί να αντλήσει κεφαλαία από την Ασία και να βρει στον υπόλοιπο κόσμο.
Την επομένη της εκλογικής επικράτησης Ερντογάν, η τουρκική λίρα κατέρρεε, αλλά το Τουρκικό Χρηματιστήριο ανέβαινε θεαματικά.
Οι δυτικοί επενδυτές έβγαιναν μαζικά, αλλά κάποιοι άλλοι έμπαιναν μαζικά…
Η Τουρκία διασώζεται από τη χρεοκοπία (μέχρι στιγμή) χάρις στις ενέσεις ρευστότητας από «μαύρα κεφαλαία» και από γεωπολιτικούς χαρακτήρες από (κάποιους) Άραβες και Ρώσους κυρίως.
Αλλά αυτό δεν μπορεί να συμβεί επ’ άπειρον…
Αυτή η μετάβαση της Τουρκίας δεν είναι ούτε εύκολη ούτε ακίνδυνη. Ούτε η επιτυχία της είναι “δεδομένη” από τώρα. Κάθε άλλο…
Περνά από ολοφάνερες αντιφάσεις και ελλοχεύουν τεράστιους κινδύνους.
- Οι χώρες που βρίσκονται δίπλα στην Τουρκία και απειλούνται από την Τουρκία, οφείλουν να εκμεταλλευτούν τις αντιφάσεις της για να εξουδετερώσουν τις απειλές εκ μέρους της.
Όχι να θεωρούν εκ των προτέρων “δεδομένο” ότι η Τουρκία θα καταφέρει το αδύνατο:
να είναι και με τη Δύση και εναντίον της Δύσης,
να είναι και με τους κοσμικούς Άραβες (που θεωρούν υπαρξιακό κίνδυνο τους ισλαμιστές), αλλά και με τους ισλαμιστές,
να είναι και π ολιτικά ανεξάρτητη
και απολύτως εξαρτημένη από ενέσεις ρευστότητας από το εξωτερικό.
- Από την άλλη πλευρά, οι παγκόσμιες υπερδυνάμεις, είναι υποχρεωμένες να επηρεάσουν τη γεωπολιτική της μετακίνησης. Είτε να τη φέρουν κοντά τους είτε να μην αφήσουν να προσεγγίσουν τον “μεγάλο εχθρό” τους.
Σε κάθε περίπτωση οι μεγάλες δυνάμεις του «πολυπολικού» (πολυπολικού) κόσμου, είναι υποχρεωμένες είτε να ευθυγραμμίσουν την Τουρκία με τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα, είτε να ευθυγραμμιστούν οι χώρες με τις χώρες που απειλούν την Τουρκία στην περιοχή της.
Κι όλα αυτά σημαίνουν ότι κυοφορείται μια τεράστια κοσμογονία μετατοπίσεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Κι εμείς ποντάρουμε ότι… δεν θα αλλάξει τίποτα!
Ότι η Τουρκία θα επιστρέψει στο “δυτικό στρατόπεδο” σαν να μην συμβαίνει τίποτα,
ότι θα φτιάξει τις σχέσεις της με όλους τους υπόλοιπους όπως πρώτα και ότι μόνο εμείς θα πληρώσουμε το κόστος για την “επιστροφή του ασώτου”. Μια “επιστροφή” που δεν είναι καθόλου σίγουρη πια…
Αυτή η στάση εκ μέρους μας
καταντά κάτι χειρότερο από “Κατευνασμός” (Appeasement).
Καταντά μόνιμη “υποβοήθηση” της Τουρκίας. (Διαμονή).
Μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον, όπου η Τουρκία δεν είναι εύκολο να κάνει πίσω από τον Ευρασιατισμό της…
- Αν η Ρωσία χάσει τον Πόλεμο στην Ουκρανία, τότε η Τουρκία θα σπεύσει ίσως να ξαναβρεί τη Δύση, ζητώντας όμως «ανταλλάγματα» σε βάρος όλων των υπολοίπων χωρών της περιοχής. Ανταλλάγματα που οι άλλοι (Ισραήλ, Αίγυπτος, Άραβες κλπ.) δεν είναι πρόθυμοι να παραχωρήσουν.
- Αν η Ρωσία κέρδισε τον Πόλεμο στην Ουκρανία, τότε η Τουρκία θα σπεύσει να ευθυγραμμιστεί με το νέο “νικητή” – τη Ρωσία – πράγμα που θα φέρει σε πλήρη ρήξη με τη Δύση, και θα υποχρεώσει άλλες φιλοδυτικές χώρες της περιοχής να συνεισφέρει εναντίον της,
- Αν ο Πόλεμος στην Ουκρανία οδηγείται σε “συμβιβασμό” (που θα είναι σε βάρος της Ουκρανίας), τότε η τάση της Τουρκίας για “ανεξάρτητη” πολιτική θα ενισχυθεί, έτσι κι αλλιώς.
Στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, η Ευρώπη που έχει σοβαρό πρόβλημα και η Δύση θα πρέπει να ανασυντάξει τις δυνάμεις της στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς την Τουρκία.
Κι όλα αυτά θα κριθούν όχι στο «απώτερο μέλλον», αλλά μέσα σ τα επόμενα ένα-δύο χρόνια. ..
Γιατί ο Πόλεμος στην Ουκρανία δεν μπορεί να συνεχιστεί περισσότερο…
Δείτε το και από μια άλλη πλευρά.
Η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια εξοπλίζεται ξανά.
Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό…
Αλλά τι νόημα έχει να εξοπλιζόμαστε σοβαρά, όταν πηγαίνουμε – ή μας σέρνουν – σε συνθηκολόγηση;
Και όταν οι άλλες χώρες που απειλούνται από την Τουρκία γύρω μας βλέπουν ότι εξοπλιζόμαστε, πώς να μας πάρουν στα σοβαρά ως “δυνητικούς συμμάχους” απέναντι στον τουρκικό “αναθεωρητισμό” που θίγει και τις ίδιες, όταν την ίδια στιγμή που εξοπλιζόμαστε σοβαρά, δείχνουμε να οοδεύουμε . . . . σε πλήρη συνθηκολόγηση με την Τουρκία;
Ο Αίγυπτος αρνήθηκε (μέχρι στιγμή) τις πολύ «δελεαστικές» προτάσεις της Τουρκίας να ορίσουν από τον κοινό ΑΟΖ στο Ανατολικό Μεσόγειο. Το έκανε γιατί πιστεύει ότι ακόμα κι αν πάρει κάτι παραπάνω από την Τουρκία (σε βάρος της Ελλάδας) σε αυτή την περιοχή, παντού (και κυρίως στη Λιβύη) η Τουρκία θα δυναμώσει επικίνδυνα… Αν εμείς οι ίδιοι δείχνουμε να παραχωρήσουμε την ελληνική δικαιοδοσία. . . . . . . .. ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο, γιατί να μην σπεύσει και η Αίγυπτος να με βρει την Τουρκία;
Το Accommodation της Τουρκίας, δεν είναι ούτε “εθνική πολιτική” για την Ελλάδα, ούτε “δυτική πολιτική” ούτε καν πολιτική “σταθερότητας” για την περιοχή μας.. .
Δείτε το και από μια τελευταία σκοπιά:
Αν
όντως πιστεύουμε ότι στα επόμενα δεκαπέντε χρόνια η Ευρώπη που έχει αντικαταστήσει τους υδρογονάνθρακες και θα εξυπηρετεί πλήρως τις (διαρκώς αυξανόμενες) ενεργειακές ανάγκες μόνο με ΑΠΕ (ανανεώσιμες, δηλαδή αιολικά και φωτοβολταϊκά), τότε γιατί όλες οι χώρες – της περιοχής μας και όχι μόνο. . . . . – ψάχνουν πυρετωδώς να βρουν νέα κοιτάσματα. φυσικού αερίου;
Κι όταν τα βρίσκουν κανονίζουν μακροχρόνια συμβόλαια να πουλάνε στην Ευρώπη…
Γιατί η Τουρκία έχει θέσει ως υψίστη προτεραιότητα την ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων (ακόμα και σε ελληνική δικαιοδοσία ΑΟΖ) ή τον έλεγχο κοιτασμάτων σε άλλες χώρες (όπως η Λιβύη);
Γιατί και η Ιταλία (μετά τον Αίγυπτο και το Ισραήλ) έχει αναδείξει σε προτεραιότητά της την ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων;
Γιατί η Αμερική αυξάνει συνεχώς τη δυνατότητα εξαγωγής του σχιστολιθικού (και πολύ πιο ακριβή) φυσικού αερίου προς την Ευρώπη;
Κι όπως, όλοι ψάχνουν τον εναλλακτικό φυσικό εφοδιασμό της Ευρώπης με αεροπλάνο για πολλές δεκαετίες ακόμα, γιατί δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης συνολικά να βρουν κοιτάσματα στην Ελληνική ΑΟΖ;
Γιατί η που θέλει να «απεξαρτηθεί» από το ρωσικό αέριο , να μην σπεύσει να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα, και μας παρωθεί , αντίθετα, να τα …παραχωρήσουμε στην Τουρκία, η οποία όλο και περισσότερο συνεργάζεται με τη Ρωσία;
Δεν είναι μόνο ο Ελληνικός παραλογισμός έναντι της Τουρκίας.
Είναι και ο ενεργειακός παραλογισμός της Ευρώπης!
Οι «θεωρίες» που έχουμε κατασκευάσει για την αντιμετώπιση της Τουρκίας, είναι προσχήματα συνθηκολόγησης με την Τουρκία .
Την ώρα που υπάρχει κατάσταση για να διεκδικήσουμε ρόλο πρωταγωνιστή στις προτάσεις. Κι εμείς προσαρμοζόμαστε οικειοθελώς σε ρόλο “κράτους- παρία”…
Η Ελλάδα δεν είναι κράτος-παρίας.
Κι έχει πλέον τη δυνατότητα να γίνει «πρωταγωνιστής».
Αλλά αν σκέφτεσαι ως “παρίας”, αν βλέπεις τον εαυτό σου ως “παρία”,
κι αν μαθαίνουν και οι άλλοι – φίλοι και εχθροί – να σε βλέπουν ως “παρία”,
τότε τελικώς, γίνεσαι παρίας!
Πριν αντιμετωπίσουμε το Anadolu που βγαίνει στην Ανατολική Μεσόγειο,
πριν δώσουμε τις μεγάλες διπλωματικές μάχες στο εξωτερικό,
πριν πούμε τα μεγάλα “όχι”,
πρέπει να δώσουμε τη μάχη με τον ίδιο τον εαυτό μας,
με τις αδιέξοδες νοοτροπίες που επικρατούν μέσα στην πολιτική μας. και εκμαυλίζουν τη κοινή γνώμη της χώρας.
Ο μεγαλύτερος εχθρός που αντιμετωπίζουμε είναι εντός μας!
ΥΓ. Αλήθεια, με εκείνη τη… “διπλωματία των σεισμών” τι απέγινε;
Τόσο μόνο κράτησε; Μήπως πρέπει να περιμένουμε έναν ακόμα “σεισμό” (στην Τουρκία) να μας “σώσει” (για μερικές βδομάδες ακόμα);